De medische mallemolen

Komt een meisje van rond de twintig bij de dokter met vermoeidheidsklachten. Bent u toevallig arts? Wellicht heeft u dan na het lezen van deze eerste zin al jeuk van argwaan, lacht u in uw vuistje of bent u vluchtig op zoek naar folders over stress en beweging. Met een beetje geluk zou u nog een testje overwegen om het een en ander uit te sluiten, maar stiekem heeft u de “we hebben niets kunnen vinden” speech al klaarliggen. Nietwaar?

H e t  s p i j t  m e  o p r e c h t  d a t  d e z e  b l o g  a l  z o  c y n i s c h  b e g i n t , o o k  v o o r  m e z e l f .

Ik ben niet altijd zo’n bittere tante geweest. Als kind was ik er heilig van overtuigd dat een doktersbezoek synoniem was aan verlichting. Artsen waren helers, helden zelfs. Knappe, jonge prinsen op witte paarden (dank je wel, Grey’s Anatomy…) die voor elk probleem een oplossing hadden. De afgelopen jaren is dat beeld echter scherp bijgesteld en hoewel ik nog steeds heel veel respect heb voor de mannen en vrouwen in de witte jassen, het vertrouwen in hen is weg.

Ik neem u even -laten we zeggen, zo’n 3,5 jaar- mee terug in de tijd. Ik zit midden in het tot dan toe meest bijzondere jaar uit mijn leven. Ik heb net twee van mijn jeugddromen in vervulling zien gaan: optreden op Pinkpop en backpacken in Azië. Ik voel me als herboren en verheug me voor het eerst ontzettend op het nieuwe schooljaar. Totaal onverwachts gaat mijn welzijnsspiraal vanaf dat moment echter loodrecht naar beneden in plaats van naar boven.

De eerste huisarts die ik spreek, is niet onder de indruk. Nadat ik hem voor de derde keer in een maand zie, laat hij met veel pijn en moeite een minuscuul bloedtestje uitvoeren, waar geheel naar verwachting niets alarmerends uitkomt. Mijn vermoeidheid wijt hij aan het drukke studentenleven, de flauwval-sessies aan het feit dat ik vrouw ben (!) Dat ik een aantal weken daarvoor nog een tropische bestemming heb bezocht, zal hem een broodje knakworst wezen.

B i j  d e  h u i s a r t s e n  d i e  i k  i n  d e  d a a r o p v o l g e n d e  j a r e n  z i e , i s  h e t  m i n s t e n s  z o  g e z e l l i g .

Gevalletje Hollandse nuchterheid? De klachten stapelen zich alsmaar op en hetzelfde geldt voor de sussende woorden. Het lijkt wel een wedstrijdje ‘professioneel geruststellen’. “O, maar het is heel normaal om elke winter vijf keer de griep te hebben”, “Je bloedsuikerspiegel mag gerust zo laag zijn, eet je wel genoeg fruit?”, “Dat zijn geen duizelingen hoor, dat zijn paniekaanvallen”, “Je hartslag is vast zo hoog omdat je een spannend leven hebt”, etcetera. Zelfs toen ik langzaamaan bedlegerig aan het worden was, had ik nog geen enkele specialist gezien. Wél een psycholoog, want het leek allemaal verdacht veel op een burn-out. Ook volgens deze vrouw was het feit dat ik huilend van de pijn tegenover haar zat prima te verklaren. Zodra je immers te hard gewerkt hebt en er geen energievoorraadje meer is, gaat je lichaam zichzelf maar aanvreten. Of zoiets….

Dat was voor mij de druppel. Op handen en voeten heb ik gesmeekt om een verwijzing naar de specialist en toen kon het circus pas echt beginnen. De medische mallemolen: aan de ene kant de alternatieve geneeskunde met zijn doemscenario’s en wondermiddelen, aan de andere kant de reguliere sector met zijn dogma’s en bagatellisering. Ik heb het allemaal mogen ervaren. Een dame die aan het begin van elke behandeling bij haar patiënten een pluk haar uittrekt om te ‘informeren’ of ze dorst hebben (waarom vraag je dat niet gewoon?!), een man die potgrond en regenwater voorschrijft, maar ook hoogopgeleide internisten die ernstige lichamelijke klachten weglachen. Die weigeren om meer onderzoek te doen naar bepaalde ziektebeelden en hun patiënten stellig wijsmaken dat ze psychisch niet in orde zijn.

A l s  u  i e t s  n i e t  b e g r i j p t , b e t e k e n t  d a t  v o l g e n s  m i j  n i e t  d i r e c t  d a t  h e t  n i e t  b e s t a a t .

Dat het probleem dan gegarandeerd in het hoofd van de patiënt zit. Wellicht zou u zich wat minder kunnen fixeren op het vinden van één grote boosdoener. Er kunnen bijvoorbeeld ook tien verschillende parameters afwijken in een lichaam, die er samen voor zorgen dat de boel niet meer functioneert. Toch? Ik snap heus wel dat een dergelijke aanpak de zaak nogal kan compliceren. Maar hey, het leven is geen ponykamp. Als wij als patiënten door de zure appel heen moeten bijten, dan mogen we dat toch ook van u verwachten.

M a a r  w e e t  u  w a t  s t i e k e m  n o g  v e e l  m a l l e r  i s  d a n  d i e  m e d i s c h e  m o l e n  z e l f ?

Het feit dat ik blij was toen eindelijk- een jaar of drie te laat- de diagnoses kwamen. Toen mij bijvoorbeeld met een behoorlijk serieuze blik werd medegedeeld dat ik een genetisch afweerprobleem heb, moest ik me inhouden om niet ter plekke een handstand te doen. Figuurlijk gesproken natuurlijk; lichamelijk is dat voor mij namelijk niet mogelijk. Nee, ook niet als ik stress vermijd en genoeg wortels eet. Eindelijk erkenning. Eindelijk bewijs dat mijn intuïtie en verstand wél op een lijn zaten. Dat het bange, verwarde meisje van twintig niet knettergek aan het worden was. Dat het niet haar eigen schuld was dat ze vrijwel altijd in de kreukels lag. Dat het al die jaren dus ook anders had gekund…

****

Geschreven door // Lisanne