Help! Hij/zij heeft een chronische, lichamelijke aandoening: wat nu? (do’s)

Dit platform is in eerste instantie bedoeld om jonge mensen met een chronische aandoening met elkaar te verbinden, maar we zetten ons ook in om de verbinding tussen hen en de gezonde medemens sterker te maken. Om meer begrip te genereren tussen beiden partijen. Om de kloof tussen ziek en gezond wat minder groot te maken. Om anderen bewust te maken van de hindernissen waar mensen met een beperking dagelijks tegenaan lopen.

Vandaar dat we eens iets schrijven dat niet gericht is aan de Brave Dutchies community maar aan de mensen om hen heen. We hopen van harte dat deze artikelen kunnen helpen om ons een beetje beter te begrijpen. We beginnen met een lijstje bestaande uit do’s en don’ts die je kunt raadplegen als je iemand met een chronische, lichamelijke aandoening in je omgeving hebt.

Deze lijst is opgesteld door verschillende bloggers van Brave Dutchies; ieder van ons heeft op basis van persoonlijke ervaringen een aantal tips aangeleverd. In het artikel van vorige week deelden we de don’ts met jullie (opmerkingen en benaderingen die we -ook al zijn ze goedbedoeld- niet zo prettig vinden) en vandaag publiceren we de do’s: dingen waar we hééél blij van worden.

K l a a r  o m  i e m a n d  e e n  g o e d e  d a g  +  g r o t e  g l i m l a c h  t e  b e z o r g e n ?

Do’s:

Actie

* Doe je best om personen met een chronische aandoening te blijven betrekken in je leven, ook al kunnen ze fysiek waarschijnlijk minder aanwezig zijn. Nodig ze uit voor feestjes en uitstapjes ook al vermoed je dat ze niet kunnen komen, ga bij ze langs, houd ze op de hoogte van zowel goed als slecht nieuws en laat ze merken dat je hun betrokkenheid, mening en advies waardeert.

*Denk mee! Wil je iets leuks gaan ondernemen? Denk dan op een positieve manier mee over aanpassingen die het voor je chronisch zieke naaste makkelijker zouden maken om het uitje vol te houden. Ben flexibel, er zijn meerdere manieren om iets aan te pakken. Stel iemand op zijn gemak en laat weten dat je hiervoor open staat.

*Doe iets spontaans. Verras een chronisch zieke eens met een zelf gekookte maaltijd bijvoorbeeld. Doe eens boodschappen voor ons of ga gezellig mee naar de supermarkt. Dat soort kleine dingen kunnen al een hele verademing zijn. Is naar de bioscoop gaan te vermoeiend? Organiseer een filmavond bij iemand thuis! 

* Kan een persoon met een chronische aandoening niet goed tegen prikkels, maar wil je toch buitenshuis afspreken? Zeg van te voren hoe knap je het van die persoon vind dat ze toch naar de afspraak is gekomen, maar vraag ook duidelijk aan diegene om aan te geven als het tijd is om naar rustigere plek te verhuizen.

*Bied hulp aan: mensen met een chronische ziekte vinden het vaak onwijs lastig om echt om hulp te vragen, maar als je zelf aanbiedt iets voor diegene te doen, is het makkelijker. Je kunt gewoon vragen of je iets voor die persoon kunt doen, maar je kunt ook op andere manieren rekening met ons houden: vraag bijvoorbeeld naar dieetwensen, bied aan om even iets te pakken of weg te leggen als je ziet dat de persoon weinig energie heeft, geef een helpende hand bij bijvoorbeeld een trap of hoge op- of afstap of ga mee in de lift.

*Cliché maar waar, het zijn de kleine dingen die ertoe doen: een aanmoedigend gebaar als je ziet dat het moeilijk gaat, aanbieden om mee te gaan naar het ziekenhuis, zorgen dat je naaste een plek heeft om te zitten of liggen als hij of zij buitenshuis is. Stel de vragen, bied het aan en dan zal je naaste aangeven wat hij of zij waardeert. Het feit dat je het vraagt of aanbiedt betekent al heel veel. 

*Als we echt heel erg ziek zijn, vinden we het fijn om berichtjes te krijgen te krijgen. Nog fijner is het als je bij ons langs komt en naast ons neerploft om ‘gewoon’ bij ons te zijn.

Communicatie

*Toon oprechte interesse in de aandoening van je naaste. Een chronische aandoening maakt vaak een groot deel uit van je leven en dan is het erg prettig als mensen in je omgeving enigszins begrijpen wat het inhoudt en mee kunnen praten over dit onderwerp. Je hoeft heus geen geneeskunde te gaan studeren, af en toe wat verdiepende vragen stellen aan de persoon in kwestie kan al een wereld van verschil maken.

*Gerelateerd aan de vorige tip: durf te vragen. Vragen om uitleg is voor beide partijen fijn. Er ontstaat begrip, maar het is ook fijn om je verhaal kwijt te kunnen. Weet je niet goed wat je kunt vragen? We hebben hier een aantal voorbeelden: Hoe breng je je dag door? Heb je veel last van je klachten? Hoe ga je met .. (een bepaalde situatie) om? Soms geeft degene met de chronische aandoening graag antwoord en soms liever niet. Zolang beide uitkomsten geen probleem zijn kan je altijd alles vragen.

*Als je vraagt hoe het gaat, zorg dan dat je de vraag op zo’n manier stelt dat ze eerlijk antwoord kunnen geven. Mensen met een chronische ziekte zijn geen leugenaars, maar ze vinden het vaak moeilijk om echt eerlijk te zijn over hoe ze zich voelen. Soms is dat omdat het te veel energie kost om het helemaal uit te leggen, maar vaak heeft het ook te maken met dat ze niet willen ‘’zeuren’’ over hoe moe of ziek ze zich voelen. Het doet ons heel goed als iemand oprecht interesse toont en het oké vindt als je even wilt vertellen over dat het eigenlijk helemaal niet goed gaat. Vraag dus soms gewoon eens ‘’hoe gaat het nu eigenlijk écht met je?’’

*Durf het uit te spreken als iemand met een chronische aandoening je gekwetst heeft of een fout heeft begaan. Zij zijn immers ook maar mensen en vinden het juist fijn als zodanig behandeld te worden. Iemand met een fluwelen handschoen behandelen werkt conflicten uiteindelijk alleen maar in de hand.

Hey, je hebt alle tips gelezen, dank je wel! Heb jij nog een aanvulling? Laat het ons gerust weten via de mail of social media. Vergeet niet om ook even een kijkje te nemen bij de “don’ts” van vorige week. We zetten dit thema bovendien nog even voort: binnenkort delen we een lijstje bestaande uit do’s en don’ts die je kunt raadplegen als je iemand met een psychische aandoening in je omgeving hebt.

****

geschreven door // Lisanne
Aangevuld door: Anne Zwanenburg, Nicole Donal, Vivian van Leeuwen, Eveline Maan